ثالث و حقوق افراد خارج از دعوا
اصولا هر دعوا و شکایت دو طرف دارد، خوانده (یا شاکی در دعاوی کیفری) و خواهان (یا مشتکی عنه یا متشاکی در امور کیفری) و اصل بر این است که طرفین دعوا اشخاصی هستند که میتوانند در آن دعوا علیه یکدیگر ادعایی مطرح کرده و از آن دفاع یا آن را رد کنند.
اما گاهی دعوایی مطرح می شود که فردی که در دعوا وجود و سمتی ندارد، نفعی در آن دعوا دارد که اگر در آن ورود نکند، امکان دارد آن منافع از بین برود.
در چنین احوالی برای تضییع نشدن حقوق افراد ثالث، قانون با وجود شرایطی از جمله اینکه دعوای آنها مرتبط و موثر در دعوای مطروحه باشد، اجازه ورود ثالث در دعوای در حال جریان را میدهد که وی با ارائه دادخواست و رعایت تشریفات قانونی میتواند از حقوق مد نظر خود دفاع نماید.
همانطور که مشخص است به چنین شکلی از وارد شدن به دعوا "ورود ثالث" میگویند و از دعاوی طاری (سایه انداخته بر دعوای اصلی) می باشد.
اما گاهی شخص ثالث بعد از پایان یافتن دعوایی که در آن ذینفع بوده متوجه آن میشود، قانونگذار در اینجا هم به جهت حفظ حقوق احتمالی ثالث، این امکان را قائل شده که با رعایت شرایطی ثالث به نتیجه ی حکمی که وی از آن متضرر میشود اعتراض نماید و همانطور که مشخص است به این شیوه ی وارد شدن در دعوا "اعتراض ثالث" میگویند.